Yöntembilim

BİLİMELER'E  YÖNTEM Mİ ?

YÖNTEM'İN BİR BİLİMİ Mİ ?
 

      Yöntembilim, eskilerin ilm-i usul dedikleri metodolojidir. Metod deyince belki çoğumuzun aklına lisede kullandığımız harita ve metod defteri gelir. Hani şu "kareli" defterlerimiz.

               Evet, işte üstüne bastınız. Bu "yöntembilim"e ilişkin soyut yazımız, evreni böyle kareli metod defteri sayfaları haline getiren Einstein'in izafeyet kuramının geçerli olduğu bir yüzyılın düşüncesi ve yaklaşımıdır. Benim özel bir bulgum değil genel ve nesnel olarak  kullanılan bir "kafes"dir. GEOMETRİK düşünce yada Descartes'e atfen KARTEZYNİK düşünce diye ifade edilir.  Fakat bu görsel  yaklaşıma özel bir önem atfı ve yöntembilimsel bir değer verilmesi bu yazıya hastır.  KOORDİNATİK DÜŞÜNCE demeyi yeğlediğim zihnimizin bu "işletim sistemi", çok önem versemde,  tarihinin de tanıklığıyla her araç ve aygıt gibi  sun'i ve vaz'i  olduğunu,  asla gözardı etmediğim, bir düzenektir. 

                Yöntembilim, ötedenberi , zaman ve mekan "kadro"larımızı  kartezyenik koordinatlarla işleyen ve süsleyen bir bilim ve sanatın tümel yordamıdır. 

                 Metodoloji,  halıların dokunmasından uzayın tasarımına kadar, geometrik "tasarımın" (suret'in)   kurulması ve kurgulanması prosesidir.  İster kavramsal isiter görsel olsun uzamı ve süreyi kütleyi ve hareketi ölçen ve hesaplayan aritmetik "biçimin" (şekil'in)  produkte edilmesidir. 

                  Kısaca USULE, hadd'lerin ve suretlerin ARAYÜZÜ, hatt'ların ve şekillerin ARABİRİMİ  olan bir bilimidir,  diyebiliriz.

                 Yöntembilim,  evlerimizde ve işyerlerimizde sürekli kullandığımız kağıt ve gazetelerlerin "levha" ve "erbaa" larından  tanıdığımız, salonlarda ve banyolarda  "karo" ve "fayans" olarak  gördüğümüz "ANALİTİK DÜZLEM"in  lojik kullanımıdır. 

                 ANALİTİK DÜZLEM,  yatay ve düşey eksenlerden ibaret koordinatlar yardımıyla tanımlanan bir alandır. Bu yüzeyi oluşturan x ve y koordinatlarıyla; 

****süreksiz nicelik olan sayısal  aritmetik formülü,  GEOMETRİK (Hendese)   eğriye (çizgiye)  çeviren yada tersine 

****süreksiz nicelik olan geometrik eğriyi (çizgiyi) de , ARİTMETİK (Hesab)  formüle çeviren ve bu iki yanıyla birlikte 

****hem ara bir durumu hem orta  bir konumu bulunan MATEMATİK bir araç ve riyazi ybir gereçtir.

                 Kısaca, analitik düzlemi oluşturan kartezyen koordinatlara, geometriyi aritmetiğe, aritmetiğide geometriye çeviren matematik bir araç diyebiliriz. 

                İşte yöntembilim,  bu matematik aracı, lojik olarak  (MANTIKİ) kullanmayı deneyen bir çalışmadır.

                 Analitik geometri okuyanlar Microsoft'un bu dört renkli Windows logosunu çok iyi tanırlar. Zaten çoğumuz dünyayı, ev ve araba denilen kapalı kutularda bu "penceler"den seyreden tutsaklar   değilmiyiz ? 

                 Zaten yere ve göre enlem ve boylamlarla geometrik bir kafes geçirip kendimizi hapsetmedik mi ? İzafiyet kuramının da dünyayı kareli defter haline getirmesine şaşmamalı ! 

               Bence,  "The Matrix" filmini seyredenler  özgürlüğe açılan yolda, bu metriks "küp"ü halkalayan cycle'ın tekliğini iyi tanımalıdır.  Keza,  "fi  amedim mümeddede" veylinin  hapishanesinden kurtulmak isteyenler,  bence bu "kabe"yi çevreleyen  vahdeti   iyi bilmelidir,  derim.

         İşte "Yöntembilim",  analitik düzlemi böyle sayıl ve nicel birimlerin yer aldığı  MATEMATİK  (riyazi) bir araç değilde, sözel ve nitel öğeleri konu edinen  LOGICAL (mantıki) bir araç olarak kullanır. Ama hiç bir zaman özdeşliğimizi örten amaç, özgürlüğümüzü  kısıtlayan bir araç haline getirilmemesi lazımdır. 

         Bu teknik terimlere bakıpta harıl gürül matematik bilinmesi gerektiğini düşünmeyiniz. Nasıl mantıki konuşmak için ilm-i mantık bilmek gerekmezse, analitik düzlemi lojik olarak kullanmak için aritmetik  ve geometride uzman olmak gerekmez. Lise seviyesinde verilen matematik bilgisi yeterlidir. Ama  bu disiplinlerde  uzman bulunmak, elbette daha yetkin ve daha başarılı olmak,  bir ihtisas ve tekmil meselesidir.

             Buyrunuz, 4444 'ün bereketiyle ve "halaknaküm ezvaca"nın paritesiyle,  fizik dört kuvveti ve biolojik dört bazı havi hayat  makinemizin anti hareketiyle...   lojik dört işlemi ve  psikolojik dört işletimi (dır - değil / evet / hayır) muhtevi şuur kompüterimizin  kontra  faaliyetiyle sırlı bir seyre çıkalım:

              Alınızı işte  size, 'Us'unuzun fakültelerinin  keskin ve köşeli fikirlerinin,  sırlı ve hakikatlı ilişkilerinin arayüzünü  delmeye davet ediyorum. 

               Haydi sizi , beyninizin  hücrelerinin,  kare ve dikdörtgenli  hayallerinin  örgü ve liflerinini yırtmaya  çağırıyorum.

              Böylece ve bundan sonra  yöntembilim'in  bilimlerin bir yöntemi mi  yoksa yöntemin bir bilimi mi olduğunu araştırmak  için sizi YÖNTEMBİLİMİMİ tartışmaya davet ediyorum.